Die tekens was lankal daar, ons het dit gesien, maar ons wou dit nie glo nie, ook wou ons dit nie hoor nie, en nog minder wou ons daaroor praat. Horende doof en sienende blind het ons net voortgeploeter, en desperaat vasgeklou aan die laggend kavalier, FW, se bemoedigende woorde doer in Junie 1994 toe die jong demokrasie se stank skielik ons neuse tref en sy skete ons begin agterhaal. Hoe het hy nou weer getroos? “Dis net groeipyne, dit sal gou verbygaan.”
Gou het dit die Nuwe Suid-Afrika se slagspreuk geword.
Maar vandag, 21 jaar later, is die hele liggaam septies van al daardie groeipyne; en weet net die Here alleen wat van FW geword het!
Want ons kavalier praat lankal nie meer met ons nie, hy weet seker nie eens dat ons nog bestaan óf dat ons terminaal siek lê nie. En al waarvan ons in hierdie toestand van delirium nog bewus is, is ‘n sagte Stem wat knaend en sonder ophou vra: “Waar wil julle nog geslaan word, dat julle voortgaan met af te wyk? Die hele hoof is siek, en die hele hart is krank. Van die voetsool af tot die hoof toe is daar geen heel plek aan nie, maar wonde en kwesplekke en vars houe! Hulle is nie uitgedruk of verbind of met olie versag nie. Julle land is ‘n wildernis, julle stede is met vuur verbrand, vreemdes verteer julle landerye in jul teenwoordigheid, en dit is ‘n wildernis soos by ‘n omkering deur vreemdes…”
Hoe lyk hierdie “wildernis”?
Die poskantoor het ons verlede week laat weet dat ons nie nou pakkies moet inhandig vir versending nie — hulle trokke en bakkies staan al dae lank sonder brandstof. Ook sukkel die poskantoor van Julie verlede jaar af om sy personeel te betaal. Meer as 800 000 posbusse is intussen landswyd gesluit omdat posbushouers weier om dit te hernu, aangesien hulle in meer as ses maande geen pos ontvang het nie.Toe die maande lange staking vroeër vanjaar beëindig is, het daar meer as een miljoen opgehoopte en verwoeste posstukke binne en buite poskantore gelê. Besighede soos Leserskring en boekwinkels het honderde duisende rand verloor.
Eskom dreig om steenkoolmyne te sluit wat werkers wil aflê omdat steelkool nie meer winsgewend ontgin kan word nie. Na verneem word, sal sowat 70 000 mynwerkers uiteindelik met die graaf oor die skouer huis toe gestuur word indien van die groot steenkoolmyne hulle bedrywighede sou staak. Die unies het reeds gedreig dat hulle dit nie goedsmoeds sal aanvaar nie, en maak gereed vir ‘n “bloedbad-staking”. Intussen het Eskom ’n finansieringsgaping van R225 miljard, en sy reuse-kragopwekkers sluk maandeliks sowat R1 miljard se diesel omdat daar probleme is met die instandhouding van sy steenkoolkragstasies.
Die diesel word onder kontrak gelewer deur ‘n swart SEB tandarts en ‘n swart SEB ‘skoonheidsdeskundige’ wat oornag ontpop het as die direkteure van maatsakappye wat diesel aan Eskom verkoop teen byna 20% meer as die standaardprys van gevestigde petroliummaatskappye. As kontrakte direk met van hierdie maatskappye aangegaan was, sou die diesel ook teen ‘n afslag gelewer kon word. Maar dan sou Zuma en sy kabinet maandeliks etlike miljoene rand ‘skade’ gely het.
Die twee staalfabrieke (YSKOR 1 & 2) in Pretoria en Vanderbijlpark gaan November/Desember sluit omdat China goedkoper staal aan die Nuwe Suid-Afrika kan lewer met die ystererts wat hy van die Nuwe Suid-Afrika af invoer, as wat die swart ‘kundiges’ in die NSA met dieselfde erts kan produseer − nog 4 000 om grawe huis toe te vat.
Eskom is al 5 maande lank agterstallig met sy salarisbetalings aan Alstom se kontrakteurs by Medupi. Vier van die kontrakteurs het nou opgepak en geloop. Intussen is in die media aangekondig dat eenheid 6 se turbine by Medupi 600 MW krag lewer. Dit was egter ‘n blatante leuen, want alles daar staan op die oomblik. Dan is daar hardnekkige gerugte dat die Kusile-kragstasieprojek glo binnekort finaal geskrap gaan word omdat daar nie meer geld is om met die bouwerk voort te gaan nie. En dis amper seker dat Medupi uiteindelik dieselfde paadjie kan volg.
Die arme PetroSA se disselboom wil ook maar net nie lekker klop nie. Werkers verwys al jare lank na Mosgas as die Suidkaap se ‘Wit Olifant’, en nou lyk dit of dié Olifant uiteindelik ook deur ‘n SEB se swart vuis planke toe gestuur gaan word. PetroSA het in die afgelope boekjaar skade gely van R14.9 miljard as gevolg van swak finansiële besluite. Nuwe gate is geboor, maar dit het slegs 10% van die verwagte gas opgelewer. Nou sal byna niks van hul sleutelverrigtinge hierdie jaar gedoen kan nie, aangesien die maatskappy op die rand van ineenstorting is. Al daardie swak besluite is deur swart bestuurders geneem. Daar is nou ook sprake dat die aanleg gesluit sal moet word − nog duisende grawe wat by die kaias gaan lê en verroes. Een van PetroSA se twee oliebore lê op die oomblik in onbruik net buite die Mosselbaaihawe.
Ons is almal reeds bekend met die term beurtkrag, want dit spook al by ons sedert 2008. Maar van Aprilmaand af sien, hoor en lees ons op TV, oor die radio en in koerante ook skielik van “beurtwater”. En soos dit maar altyd gaan by die aanhoor van sulke ongewenste onheile, het ons dit gou weggelag as ‘n lawwe Aprilgrap. Maar in die Nuwe Suid-Afrika het elke liederlike April-gekskeerdery nog elke keer die gewoonte om soos ‘n bose fantoom skielik in lewende lywe sy verskyning te maak! En hierdie keer sal dit nie anders wees nie.
Na verwagting kan Suid-Afrika se landbousektor vanjaar verliese van R10 miljard ly weens die ergste droogte sedert 1992. En om die sout behoorlik in te vryf, het Sarita Henning, ‘n senior ingenieur by Medupi-kragstasie, in ‘n lesing voor die Nasionale Rampbestuur Adviesforum verlede week o.m. die volgende gesê oor die haglike klimaatvooruitsigte vir Suider Afrika: Die huidige El Niño-patroon, is reeds goed gevestig oor ‘n groot gebied van die sentrale en en oostelike dele van die Stille Oseaan. Hierdie weerstelsel word gewoonlik geassosieer met hittegolwe en droogtes; en die toestand sal nog vir ‘n baie lang tyd dwarsoor die land voortduur. El Niño-patrone was reeds maande lank sigbaar en gesien as die aanvang van ‘n grootskaalse ramp met geen vooruitsigte op reën nie. Henning vra dan vir drastiese rampbestuuroptrede deur alle staatsinstansies. Verder het sy dit ook beklemtoon dat provinsiale rampbestuursentrums oor die land erg bekommerd is oor die lae vlak van ons opgaardamme, en het gevra dat almal nou reeds die bietjie water wat ons nog het, spaarsaam moet gebruik en om nie te wag totdat waterbeperkinge ingestel word nie.
Lanbou-unies het op hulle beurt gewaarsku dat hierdie droogte so erg kan wees dat ontsaglike misoeste verwag kan word indien boere in KwaZulu-Natal, die Vrystaat, Limpopo en Noordwes in die komende seisoen sonneblomme, mielies en sojabone aanplant. Na verwagting kan ook duisende stuks vee vrek. Behalwe dat daar hierdie seisoen feitlik geen mielieoeste sal wees nie, bestaan daar ook nie meer infrastrukture by ons hawens om mielies in te voer nie. Ander mielieproduserende lande sal net so erg deur die El Niño-patroon geraak word — hulle sal dus nie kan help nie. Agri-SA het boere reeds aangeraai om glad nie in die komende seisoen te plant nie. Volgens Henning gaan ons ‘n tydperk te gemoed wat nie net die inwoners van die land gaan raak nie, maar ook ons hele netwerk van infrastrukture.
Sedert De Klerk in 1990 die Goddelike opdrag om nie te onderhandel en nie te vermeng nie, oorboord gegooi het, word ons genadeloos deur die vyand op haas elke terrein van ons bestaan geteister. Tog het dit geen uitwerking gehad nie. Inteendeel, ondanks al die géseling, al die swaarkry, al die verskrikkinge wat ons moes verduur, het ons net dieper en dieper in die afsaksel en stank van die barbaar se drek ingebeur.
Maar nou het die Almagtige self ook toegetree om die skroef stywer en stywer aan te draai: “…Ek sal julle trotse mag verbreek, en sal julle hemel maak soos yster (wolkloos) en julle aarde soos koper (‘n woestyn) … julle land sal sy opbrings nie gee nie, en die bome van die land sal hulle vrugte nie gee nie … Ek (sal) pes onder julle in stuur, en julle sal in die hand van die vyand oorgegee word…” Ook ons waterbronne sal verdwyn: “Ek sal berge en heuwels woes maak en al hulle plante laat verdroog; en Ek sal riviere tot eilande maak en waterplasse laat opdroog”. Maar Hy gaan ook die swaard teen ons trek:
Op verskeie plekke in die land woed daar op die oomblik gewelddadige betogings. As redes word aangevoer swak dienslewering, gebrekkige onderwys, ongewenste skoolhoofde en duisende mynwerkers wat hulle werk kan verloor. In Phalaborwa bly die spanning na aan breekpunt omdat inwoners vrees hulle gaan afgedank word nadat die plaaslike myn aan Chinese verkoop is. In Port Elizabeth het dit in een stadium so erg gegaan dat die skole gesluit moes word; die strate is versper, voertuie met klippe bestook en blankes wat in die geweld vasgekeer is, is met die dood gedreig. Ferm polisie optrede kon duisende rande se skade verhoed het.
Van die polisie gepraat. Die nasionale kommissaris genl. Riah Phiyega, het 1 600 swart plosisielede weens korrupsie geskors. Van al die flaters wat sy al begaan het, is hierdie een gewis die grootste: Sy moes die hele swart polisiemag geskors het!
‘n Senior verpleegster by ‘n Natalse provinsieale hospitaal het laat weet dat daar nie meer antiretrovirale pille vir vigspasiënte beskikbaar is nie, en na sy verneweem, sal dit binnekort landswyd die geval wees. Ons moet dus verwag dat provinsiale hospitale deur sterwende vigslyers toegestroom sal word.
Moenie beenmurg skenk nie. Na ons van ‘n ingeligte bron verneem, kan ‘n swart pasiënt nié ‘n blanke se beenmurg ontvang nie, en andersom, omdat dit glo lewensgevaarlik is. Iemand anders het glo in ‘n praatjie oor RSG dieselfde gehoor. Ons ontvang graag meer inligting hieroor.
Moenie bloed- of lewerskenkings doen nie. In die middel 1940′s het dr. Ronald Nagel en ander navorsers ontdek dat feitlik alle swartes in Afrika malaria onderlede het, hulle het ook vasgestel dat sekel-selanemie (‘n bloedsiekte by swartes) die meerderheid help om malaria te oorleef. As dit nie vir hierdie geen in hulle bloed was nie, sou miljoene voor die voet gesterf het. Hierdie sekelsel-geen het by blankes ernstige nagevolge, daarom kan hulle nie Afrika swartes se bloed ontvang nie. Aan die anderkant het swartes wat blanke bloed ontvang, weer geen weerstand teen malaria nie. Dis hoekom die SA Bloedbank in die apartheidsjare swart en wit bloed geskei het, omdat dit tot albei se voordeel was. Maar in 2004 is die Bloedbank in ‘n hofsaak (deur ‘n baster-verpleegster) verplig om dit nie meer te doen nie.
‘n Man wat ’n leweroorplanting van ’n swart skenker ontvang het, raak nou self óók swart. Semen Gendler het ’n nuwe lewer makeer weens hepatitis C en kanker. Gendler sê hy is min gepla oor sy skielike ‘African look’ — solank die lewer net werk. Met ’n voornaam soos ‘Semen’ is enige iets seker moontlik!
Die land steier onder geweld. Hier in enkele aanhalings uit Twitter-boodskappe: Mandela se zombies begin al voor sonop… Donker rookwolke het gister van sonop laag oor groot dele van Walmer gehang toe betogers van die Walmer-township al voor daglig buitebande in die strate van Walmer aan die brand gesteek het om die spitsverkeer te versper. Die barbaar haat sy swart vel so dat hy heeltemal berserk raak as hy ‘n swart ‘tyre’ sien. Hy moet dit net aan die brand steek.
Thabazimbi het die hele lang naweek (van Donderdag 6 Aug. tot Dinsdag 11 Aug.) sonder water gesit. Die krane het Donderdagaand opgedroog en eers om 9 uur Dinsdagaand weer begin loop. ‘n Veldbrand het in die gebied uitgebreek en ‘n inwoner se lapa het vlamgevat. Dit is heeltemal verwoes en so ook ‘n houthuisie, slaap- en badkamer. Daar was natuurlik geen water om die vuur mee te blus nie. Die branweer is ingeroep, maar het nooit opgedaag nie omdat die groot brandweertrok enjinprobleme het en die kleiner trok se watertenk leeg was!
Die bogenoemde paar ellendes wat op die oomblik in die NSA woed, is maar net die puntjie van Zuma se ashoop. Ons wil liewer nie te diep krap nie, want die stank raak naderhand ondraaglik.
Die vraag is nou: Wáár moet ons na ‘n oplossing gaan soek vir hierdie euwels? Die polotici het ons met duisend beloftes aan die neusring stembus toe gesleep om self ons doodvonnis met ‘n kruisie te bekragtig; die kerk het ons nuutgevonde broers met ‘n vredeshanddruk en “blye galme” tot baas verhef en ons tot outa klaas. Ons leiers, die baardlose generaals, die gepoleerde broers-Mulders en die Solly Rariteit, Flip Buys en sy kameraad, Afro-look-Kallie-Forum, het korte mette gemaak van ons laaste hoop en verwagting − die man in bruin.
En wat bly nou nog oor? Soos altyd maar: net ‘n hulpkreet Boontoe.
Ventersburg biduur langs die pad
Volgens e-Nuus is dit presies wat ongeveer 200 mense, die meeste van hulle boere, op 12 Aug. net buite Ventersburg langs die N1-snelweg gedoen het; hulle het daar bymekaargekom, knieë toe gegaan, Boontoe gekyk en desperaat om hulp geroep, hulp “vir ‘n vooruitstrewende Suid-Afrika, hulp vir die boere wat so uitgemoor word, vir die beëindiging van geweld, korrupsie en die totale agteruitgang van ons land”. Daar is selfs ‘n kort kerkdiens gehou waarin ds. Cornus Botha o.a. gesê het “ons is primer eerstens gelowiges, gelowiges wat bang is…”
In die Boervolk se geskiedenis was dit nog maar altoos so — in sy dag van groot benoudheid het hy presies geweet wat hom te doen staan, presies ook geweet Wáár om hulp te gaan soek. Of dit nou siekte, droogte, armoede of soos nou, verdrukking, ellende en smart is wat hy nie meer kan verduur nie, dan het hy net één ding geken − kop na Bo knieë toe. Ja, en sonder uitsondering is sy hulpgeroep ook dadelik beantwoord.
Net tóé was alles nog anders, toe nog was hy ‘n afhanklike onder sy Vader se Dak; het hy die Huisreëls geken en hom daarby neergelê. Maar op 2 Februarie 1990 het sy vermeende vriend, by name, FW, hom omgepraat om die huis te verlaat sodat hulle twee saam die vry en lekker lewe kan gaan soek. So gesê, so gedaan. En op 27 April 1994 is hulle saam vort, en saam saam het hulle alles wat sy Vader hom gegee het op vreemde vroue verrkwis. Kort daarna het FW skielik verdwyn.
Gehawend, vuil, kaalvoet en verhonger, word hy toe aangestel as varkherder. En terwyl hy dag in en dag uit varke moet op pas, hulle versorg en kos en water gee, het die honger hom gedryf, het hy bergeer om sy hand uit te steek na die varkpeule voor hom in die stink, morsige krib; maar het hy ook verlang na sy Vaderhuis; verlang na die vars, warm brood wat sy Vader se huurlinge geniet…
Tot sover dan die varkherder se verhaal.
Hoe prysenswaardig ons boere se gebedsaksie daar langs Ventersburg se hoofweg en elders ook al was, hoe eerlik en opreg die bedoelinge van hul harte was, is ek bevrees hulle geroep om hulp het net daar langs die pad in die stof bly lê om deur die wind weggewaai te word.
En Hy het dit nooit gehoor nie.
Hoekom nie?
Ja, hoekom nie? “En jy, bid nié vir hierdie volk nie en hef vir hulle geen smeking of gebed op nie, want Ek hoor nie in die tyd as hulle My aanroep vanweë hulle onheil nie” (Jer. 11:14.) Bid nie vir hierdie volk ten goede nie. As hulle vas, luister Ek nie na hulle gesmeek nie; en as hulle brandoffer en spysoffer bring, het Ek in hulle geen behae nie; maar deur die swaard en die hongersnood en die pes maak Ek hulle tot niet (Jer 14:11-12)
Want hierdie volk is nog steeds varkherders, verweg van die Ouerhuis; hulle sit nog steeds by die varkkrib en verlang daarna om net ‘n happie te kry van die peule waaraan die lang snoete so gulsig vreet.
Eer Hy hulle hulpgeroep sal kan hoor, vra dit vir ‘n opstaan, ‘n opstaan en terugkeer na die Huis waarvandaan hulle weggeloop het.
In die jare 1900-1700 v.M. het Job al geweet daar is tye wanneer hy tevergeefs bid: “As ek roep: Geweld! dan word ek nie verhoor nie; ek roep om hulp, maar daar is geen reg nie.”
Om verhoor te word, vra egter méér as net ‘n terukeer Huis toe; dit vra ook vir gehoorsaamheid en die nakom van alle bestaande Huisreëls en pligte.
Ook Salomo het dit geweet: “Wie sy oor wegdraai om nie na die wet te luister nie, selfs sy gebed is ‘n gruwel” (spreuke 28:9.) Hy gee sy seun dan ook opdrag om hierdie wette te gehoorsaam “sodat jy kan wandel op die weg van die goeies en die paaie van die regverdiges kan hou; want die opregtes sal die land bewoon, en die regskapenes daarin oorbly, maar die goddelose sal uit die land uitgeroei, en die ontroues sal daaruit weggeruk word” (Spreuke 2:20-22.)
Wat is dan die grootste les wat ons as Boervolk uit al Salomo se vermaninge kan leer? ‘n Mens wil dadelik sê: om al die insetteninge en verodeninge te onderhou en te bewaar. Ja, dit o.a. ook. Maar alles waarteen hy ons gewarsku het, het hy self gaan doen, homself daaraan skuldig gemaak.
Dus, wat hy eintlik vir ons probeer sê het, is: doen soos ek sê, maar moenie maak soos ek gemaak het nie.
En nadat die Boervolk dit alles gehoor het, het hy waaragtig heegegaan en presies gemaak soos Salomo gemaak het!
In die dae toe ons voorvader se hulpgeroep Boontoe aangehoor is, was hulle tuis en onder die Vader se dak, het hulle elke Huisreël, insetting, elke verordening geken en stiptelik nagekom:
Jy mag nie met die goddelose verbonde gesluit óf kodesa gehou nie (Eks. 34:12)
Jy mag hul afgod (die Nkosi) nie dien en voor hom buig nie − hand op die hart staan en aan hom ‘n loflied sing nie (Jos 23:7)
Jy moet die moordenaar met die dood straf, soos Hy beveel het (Num 35:17)
Jy moet die Sabbatdag eer en dit heilig (Eks 20:10)
Jy mag nie met die volke om jou vermeng nie (Esra 9:2)
Jy mag nie die baster in jou vergadering toegelaat nie (Deut 23:2)
Elke kind wat Hy tot jou volk toevoeg, moet jy versorg, voed en aan Hom opdra, en ook met jou lewe beskerm − jy mag dit nie aborteer nie (Exodus 21:23)
Ook moet jy die homoseksueel, soos Hy, as ‘n gruwel beskou Lev 18:22)
Solank as wat daardie Woning staan, sal hierdie Huisreëls geldig wees.
As iemand dalk oor ds. Cornus Botha se e-posadres beskik, stuur asseblief hierdie boodskap aan hom met die versoek dat hy almal wat daardie dag saam met hom die knie gebuig het, éérs na die Vaderhuis terugbring, en hy dan namens hulle én die hele volk, aan Hom kan sê: ” Vader, ons het gesondig teen die hemel en voor u, en ons is nie meer werd om u kinders genoem te word nie; maak ons soos een van u huurlinge”.
Daar staan geskrywe: En Hy sal hulle reeds van veraf sien aankom en hulle innig jammer kry, en Hy sal hulle tegemoetgaan, hulle omhels en hartlik soen.
Dan sal Hy vir sy diensknegte sê: “Bring die beste klere, trek dit vir hulle aan, en gee ringe vir hul hande en skoene vir hul voete”.
Eers dan kan ds. Cornus Botha-hulle weer teruggaan na die hoofweg by Ventersburg; weer daar in die stof gaan kniel om Hom aan te roep. En net soos Hy hul voorvaders gehoor en uitgehelp het, só sal Hy ook met hulle doen — en hulle moet Hom eer…
